Jan Hommen vertrekt vandaag bij ING en werd vorige week Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau.

Wat daarvan te vinden?

Klotebank

Laten we eerst vaststellen dat de grootste bank van Nederland een klotebank is. En dan heb ik het niet over dat afzichtelijke oranje, maar over het profiteren van naieve en gemakzuchtige klanten. ING beheert het meeste spaargeld (115 miljard), maar betaalt de laagste rentes. Kijk maar op vergelijkingssite Independer waar ING altijd achteraan komt met zijn hypotheek- spaar- en  alle andere rentes. Van ethisch besef hebben ze bij ING nooit gehoord. Groen beleggen, wapenindustrie mijden: echt niet, behalve af en toe voor de Bühne, zie hier.

Medeverantwoordelijkheid nemen voor de hypotheekcrisis, natuurlijk niet

En kleine dingetjes die ik veelzeggend vind. Zoals het gesprek van mijn toen 87-jarige moeder met een ING-medewerker. Zij belde omdat ze een periodieke afschrijving kreeg voor een of andere loterij. Mijn moeder doet uit principe niet mee aan loterijen. In de woorden van Dan Gilbert in deze TED-talk, vindt ze dat Stupidity Tax.

De meneer van ING geloofde mijn moeder niet en zei ook nog: ‘Als u wat had gewonnen, was u wat blij geweest,’ zoals je tegen een 5-jarige praat. Fijne reflex: de oplichters, die dan al lang en breed op het internet ontmaskerd zijn, beschermen tegen opgelichte oude dames die dat komen melden.

Zich met belastinggeld laten steunen, ja dat natuurlijk wel: kapitaalinjectie (mooi woord, ik zie die injectienaald duidelijk voor me): 10 miljard! De staat die hypotheken opkoopt – die inmiddels meer dan gehalveerd zijn in waarde – en garanties verleent ter waarde van bij elkaar 32 miljard, ook dat laten ze zich bij ING lekker aanleunen. Maar ‘sorry’ zeggen? Mooi niet.

De bank heeft trouwens z’n hele bestaan aan naiviteit en gemakzucht van het grote publiek te danken en natuurlijk aan die vermaledijde privatisering die ook de PTT, de NS, de gezondheidszorg en de energiemarkt in de ellende heeft gestort. (Over de sociale zekerheid een andere keer; gruwelijk.)

Gewillig naar de nieuwe bank geleid

Het begon zo mooi in 1881 met de Rijkspostspaarbank, teneinde de arbeiders en de middenklasse tot sparen aan te zetten. Een fijn staatsbedrijf: alle baten kwamen bij de klanten terecht of bij de staat – prachtig dus. Later werd dat de Postgiro, waar dus miljoenen Nederlanders bij waren aangesloten. Geprivatiseerd in 1986. En helaas lieten de meeste mensen – ik ook, net als mijn partner die toen bij de gemeentegiro zat – zich een paar jaar later  gewillig en geruisloos naar die nieuwe bank leiden die daarmee over vele miljarden aan spaargeld beschikte: het geld klotste Dagobert Duck-achtig tegen de plinten. Handenwrijvend gingen de nieuwe baasjes daar heel stoer mee spelen.

 Stoer doen met andermans geld

De Formule-1 sponsoren, links en rechts allerlei buitenlandse banken en verzekeraars kopen. De eerste zeven jaar heerste er ‘koopziekte’: er werd 800 miljard aan uitgegeven – vijf keer het hele Nederlandse overheidsbudget. Voor 93 tot 95% was dat helemaal hun  geld niet, maar vooral dat van mij en van u – voor zover klant en dus goedgelovig en naïef. Anders gezegd: het eigen vermogen van ING bedroeg slechts 5 tot 8%. Wat wilde men met al die expansie bereiken, behalve als topman in de duurste hotels logeren en met de jetset van de wereld om gaan? Groot en internationaal worden: groei-groei-groei. ‘De enige visie was provisie’, zeggen ING-medewerkers zelf. (Zembla, 2009) Veel teveel risico genomen, verkeerde bedrijven gekocht, zwakke bedrijven geld geleend waarmee honderden miljoenen in rook op gingen.

‘Alle jongens deden het, meester’

En, o ja, heel veel hypotheken gekocht en er even niet aan gedacht dat er weleens een tijd kon komen dat mensen die niet meer konden betalen. En daar begon, zoals we weten, in 2008 de crisis mee. Het verweer? ‘Alle jongens deden het meester, we deden alleen maar mee met hun.’ Het bekende verhaal: zolang het goed gaat jezelf krankzinnige salarissen en bonussen betalen, gaat het fout, dan draait de gemeenschap – u en ik – ervoor op. Maar: no regret, wij wisten van niets.

Topman Tilmant, de voorganger van Jan Hommen, kreeg een jaarsalaris € 6 miljoen en een vertrekpremie met pensioenvoorziening voor samen 3 miljoen. Nee de man wil zich absoluut niet laten interviewen. (Nogmaals Zembla). Zelf begon Hommen in 2009, toen de staat al had ingesprongen, met een startbonus van €1,3 miljoen en verdiende hij om precies te zijn € 1.350.000 per jaar, wat neerkomt op € 5.400 per dag. Nou ja, valt mee, want minder dan 19 eurocent per seconde. Hij verdient er nog aan als hij even vrij neemt om een gevonden euro op te rapen en in z’n zak te steken. Zolang hij dat tenminste in minder dan 5 seconden doet. Dat lukt Bill Gates nooit, die heeft in de tijd dat je dit stukje leest al tegen de $ 100.000 verdiend: zie hier, echt grappig!

Hommens verdiensten?

Wat zouden Hommens verdiensten zijn in de andere zin van het woord? Onder zijn bewind is de kapitaalinjectie van 10 miljard grotendeels terugbetaald met een rente van 12,5%. Dat is mooi. Dat valt precies te lezen op de website van ING, waar met geen woord wordt gerept van de door de staat aangekochte hypotheken die vorig jaar nog maar de helft waard waren van de aankoopprijs. Maar dat terzijde. Wat heeft hij eigenlijk meer gedaan dan terugdraaien wat zijn megalomane voorgangers hadden misdaan? Een aantal onverantwoorde aankopen weer verkocht, tienduizenden werknemers ontslagen, zonder de slachtoffers daarvan ook nog te beledigen, zoals Nick Jue, directievoorzitter van ING wel had gedaan, zie ‘dikke kont’, met zijn zelfingenomen kop erbij.

Dus misschien heeft Jan Hommen gewoon die onderscheiding wel verdiend. Maar ik weet er het fijne niet van. Wel weet ik dat ING drie maanden geleden onder zijn eindverantwoordelijkheid nog flink wat gesjoemeld heeft in Singapore wat ING weleens € 700 miljoen zou kunnen gaan kosten. Drie keer raden wie daarvoor opdraait. Als belastingbetaler staan we machteloos, maar als klant van de ING kunnen we als de sodemieter naar de Triodosbank overstappen. Doe het meteen, zo gebeurd.